Những phong tục độc đáo của các dân tộc trong nước Việt Nam

Việt Nam chúng ta có 54 dân tộc anh em, mỗi dân tộc và vùng miền có một bản sắc truyền thống văn hóa riêng. Từ đó làm cho bản sắc văn hóa truyền thống dân tộc Việt Nam của chúng ta rất đa dạng. Hôm nay chúng tôi chia sẻ gửi đến các bạn bài viết tìm hiểu về các phong tục độc đáo của các dân tộc trong đất nước Việt Nam chúng ta

Tục kéo vợ của người H’mông

Ở tỉnh Hà Giang thì dân số của người H’mông là đông nhất, với khoảng 190.000 người. Đây là nơi lưu giữ nhiều nét văn hóa truyền thống tốt đẹp và ấn tượng. Trong đó có tục kéo vợ của người H’mông.

Các cô gái và chàng trai sau khi đã tìm hiểu về nhau và cảm thấy rất tâm đầu ý hợp thì sẽ thưa chuyện với gia đình hai bên để sớm kết hôn. Khi được sự chấp nhận của hai bên gia đình thì sẽ có bà mai đến dạm hỏi và tiến hành thủ tục kết hôn như bình thường.

Tuy nhiên, các cặp đôi khác nếu không được sự đồng ý của hai bên gia đình thì phải dùng đến tục lệ này. Lúc này, cô dâu sẽ nhờ họ hàng đẻ bí mật tổ chức lễ cưới cho mình nhưng giấu bố mẹ hai bên. Cô gái và chàng trai đã hẹn trước, khi họ tâm sự nói chuyện cùng nhau thì bạn bè của chàng trai. Lúc này bất ngờ xuất hiện để giúp chàng trai kéo cô gái đem về nhà mình.

Gia đình chàng trai dùng gà để làm lễ quét và cho phép thì cô gái mới được vào nhà. Đây là tục lệ có ý nghĩa thể hiện tình yêu đôi lứa rất mãnh liệt kể cả khi bị bố mẹ gia đình hai bên ngăn cấm.

Tục bát canh rêu đá đặc sản của người Thái

Rêu đá là đặc sản món ăn của người Thái, miền núi Tây Bắc Việt Nam. Đây là món ăn không thể sót trên mâm cơm của người Thái khi mời khách ăn cơm. Cùng với món thịt gác bếp, măng chua trong những ngày lễ của họ.

Cây rêu đa thường mọc vào khoảng tháng 3 âm lịch, đây là thời điểm chớm thu. Nó chỉ được dùng để chế biến món ăn để được khoảng vài ba ngày vì rêu rất nhanh hư. 

Các món ăn được nấu từ rêu đá:

• Canh rêu đá, sau khi sử dụng chày để đập nát và loại bỏ hết những tạp chất. Sau đó cho vào nước canh xương hay nước luộc gà. Và khi ăn bạn sẽ thấy ngậy và rất bùi
• Nộm rêu đá nướng hay nộm rêu đá cũng đều là những món ăn đậm đà tình thương và rất ngon.

Tục khóc trâu của người Cơ tu

Dân số 1999 của người Cơ ty là 50.458 người cư trú và chủ yếu ở trên dãy núi Trường Sơn. Khi có màu lúa mà thắng lợi thì dân làng hay tổ chức nhiều lễ hội và đặc biệt là lễ đâm trâu.

Trong dịp này, mỗi cá nhân gia đình đều chuẩn bị nhiều món ngon. Để sau lễ đâm trâu này, mang đến nhà Gươl để góp chung và tổ chức một tuần ăn uống linh đình. Trước ngày đâm trâu, thì người có uy tín nhất là già làng sẽ tổ chức cúng trâu ở sân Gươl và khấn với Yàng. Thông báo rằng tất cả đã được chuẩn bị đầy đủ và xong xuôi, nên ngày mai xin Yàng cho làng đâm trâu.

Sau đó dân làng vui vẻ, múa hát đến tận khuya. Riêng người già thì thức đến sáng để tế và khóc trâu. Trong màn khóc trâu thưởng mở đầu là ”Trâu ơi, nay trâu đã buộc vào neo, biết gỡ vào đâu…”.

Tục lệ khóc tế trâu này có ý nghĩa nói lên sự thương tiếc, tình cảm đối với con trâu vì đã hy sinh chính con vật gắn bó và phục vụ suốt đời cho con người. Giờ lại trở thành vật hy sinh ho dân làng cúng Yàng.

 Tết Síp xí của người Thái đen

Tết Síp Xí ở Nghĩa Lộ Yên Bái, Mường Lò của người Thái đen. Được tổ chức hàng năm vào ngày 13,14 tháng 7 âm lịch và đây cũng chính là tết lớn nhất của người Thái đen. Nên vào mùng 10 các mẹ và các anh các chị sẽ đi chợ mua sắm thịt gà, gạo nếp, chuối rừng, lạc để gói bánh Síp Xí. Đây là một loại bánh rất quan trọng trong dịp lễ này.

Trong ngày tết, bánh Síp Xí được dùng để biếu họ hàng cũng như là khi có khách đến chơi nhà. Ngoài việc dùng để làm vật cúng ma, đồng thời mọi người còn chuẩn bị mâm xôi ngũ sắc để cúng cho ông bà tổ tiên.

Ngày lễ này không giống như người Kinh, lễ này thì vịt được xem là con vật cúng để xua đi điều không may mắn. Vì thế, nhà nào cũng lấy thịt vịt làm món ăn chính ở trong mâm cơm ngày tết của dân tộc Thái đen. Tục ở đây thì con cháu sẽ mang bộ lòng vịt và bánh Síp Xí để đến chúc tết cho ông bà. Ông bà sẽ tặng cho con cháu hai cặp bánh Síp Xí cùng với lời chúc khỏe mạnh, ngoan ngoãn cho con cháu.

Phong tục cưới hỏi và củi hứa hôn của người Giẻ Triêng

Tất cả các cô gái, khi đến tuổi cập kê sẽ được chàng trai mình thích đến cầu hôn. Khi cô gái mà muốn lấy người đó làm chồng sẽ phải lên rừng tìm các cây gỗ tốt đốn bằng nhau. Sau đó về phơi khô và xếp ngay ngắn để ở đầu nhà. Đợi đến ngày tốt sẽ cõng đến nhà trai và những bó củi đó được gọi là củi hứa hôn.

Số lượng củi mà các cô gái thường mang đến nhà trai là 100 bó. Tuy nhiên, không chỉ là cõng củi chỉ riêng cho gia đình chồng mà còn bao gồm cả chị ruột, anh chồng đã lập gia đình. Mỗi gia đình khoảng 20 đến 30 bó củi.

Về phía nhà trai, phải làm thịt khoảng 70 con chuột, con chim để đối lại khi nhà gái cõng củi đến nhà mình. Đồng thời, nhà trai còn tặng quà cho những người cõng củi đến nhà trai để thay lời cảm ơn. Bằng những bộ quần áo, và sau lễ mời cơm và cõng củi đó hai bên đã chính thức trở thành thông gia và tiếp tục quan tâm nhau theo phong tục thường lệ của người Việt Nam.

Lễ ăn cơm mới của người Xá Phó

• Lễ ăn cơm mới của người Xá Phó được diễn ra giống như 3 ngày tết cổ tuyền của cả nước. Cụ thể như sau:
• Ngày thứ nhất: Người nhiều tuổi nhất trong nhà, phải dựng một ngôi nhà sàn nhỏ ở trên nương. Sau đó bày một hòn đá và ba chén rượu, một quả trứng, 3 đôi đũa, một nắm cơm, ba sợi chỉ trắng. Để khấn thần lúa, rồi một mình gặt vài cụm lúa mới về để cúng tổ tiên. Tuy nhiên, trước khi về thì người gặt cắm một cái ta leo để cấm người lạ.

• Ngày thứ 2: Cả hai vợ chồng cùng nhau ra đồng cắt lúa, tuy nhiên không được nói với nhau câu nào. Gặt khi nào mỗi người đủ 15 bó lúa thì về cúng.
• Ngày thứ 3: Cả nhà cùng đi gặt nhưng đều im lặng và chỉ khi lúa gặt xong thì chủ nhà rút leo lên thì lúc này mọi người mới được nói chuyện với nhau bình thường.

Sau 3 ngày đó thì chủ nhà sẽ làm cơm để tiếp đãi tất cả mọi người trong bản để ăn cơm mới của gia đình. Như vậy, lễ hội ăn cơm mới xem như là kết thúc.

Tín ngưỡng phồn thực quanh vùng Đền Hùng

Hàng năm, các làng đều mở hội để cầu mong con người, mùa màng được sinh sôi nảy nở. Mong được đông đàn dài lũ và ngô lúa phồn thực.

Đây chính là điều mong ước lớn nhất của những người nông dân trồng lúa. Đại diện cho sự sinh sôi nảy nở là nõ nường, là vật giống của nữ và nam. Chính vì vậy, quanh đền hùng có rất nhiều làng thờ sinh thực khí. Đây là biểu tượng chung nhất cho tín ngưỡng phồn thực.

Tục thổi khèn tìm bạn tình ở chợ tình Sa Pa

Nếu vào cuối tuần, các bạn đi du lịch Sa Pa thì bạn nên đi chợ tình một lần. Chợ tình có nhiều món đồ thổ cẩm rất đẹp và đã thu hút rất nhiều khách du lịch. Đồng thời, bạn sẽ nghe được tiếng khèn lay động lòng người. Bởi những chàng trai đang đến tuổi cập kê đi tìm bạn gái bằng tiếng khèn.

Tiếng khèn Sa Pa đôi khi còn dùng để giải trí sau ngày làm việc vất vả của mọi người. Tiếng khèn Sa Pa cần được trân trọng, là một nét đẹp văn hóa của người H’mông.

Tục bó vỏ ống cơm lam của dân tộc Thái

Cơm lam dẻo, ngọt và có vị thơm đậm, là món ăn truyền thống của một số dân tộc như Nùng, Thái, Tày.

Ngày nay, một số nơi như Bắc Cạn, Lạng Sơn, Lai Châu, Cao Bằng…. Đã thu hút khách du lịch đến tham quan bằng món cơm lam này.

Cách chế biến cơm lam:

Gạo nếp sẽ được cho vào trong ống tre để nướng chín bằng than. Khi ăn sẽ ăn kèm với muối gừng và sẽ rất bùi làm bạn muốn ăn mãi. Tuy nhiên, cơm lam đối với dân tộc Thái chứa đựng tín ngưỡng và sự giải thích của một hiện tượng tự nhiên. Ngoài là một món ăn truyền thống.

Khi phụ nữ sinh con xong đang ở cữ mà ăn món cơm lam này sẽ không được vứt bỏ ống lam. Phải giữ lại cùng với nhau của đứa con để mong rằng, khi trẻ sinh ra ở trần gian được khỏe mạnh và chết đi sẽ được lên thiên đàng.

Tục ra gà – Một nét văn hóa ở Chu Hóa

Tục ra gà đây là tập tục ở xã Lâm Thao, Chu Hóa, Phú Thọ. Đây là tập tục được tổ chức vào ngày mùng 5 tết mà không thể thiếu. Gia chủ sẽ nuôi con gà khoảng 3 đến 4 cân, cho ăn cơm nóng trộn hàng ngày. Nhốt riêng và đến mùng 5 sẽ đem ra để giết thịt mang cùng với xôi thổi sẵn qua đình làng.

Tập tục này, mục đích là để dành cho các bé trai sinh ra trong năm đó. Người ta cũng cho rằng, gà càng đẹp, càng to thì đứa trẻ sinh ra hay ăn chóng lớn và khỏe mạnh. Tục lệ này, còn có thông điệp từ khi sinh ra con người đã gắn chặt với cộng đồng, tổ tiên.

Đây là nét đẹp truyền thống, cần được bảo tồn để thế hệ mai sau luôn nhớ về quê hương cội nguồn.

Tục lệ uống rượu cần

Tục uống rượu cần, chủ yếu ở dân tộc Thái và Mường. Rượu sẽ được để vào bình lớn, dùng nhiều vòi dài và nhỏ vào những ngày lễ hội. Mọi người lần lượt từng người uống một và ngồi theo vòng tròn.

Đặc biệt, đổ thêm nước vào trong bình lớn khi vơi đi và lúc đầu rượu sẽ có nồng độ cao hơn. Nhưng càng về sau sẽ càng giảm dần. Rượu cần là một loại rượu thơm và ngọt, tuy nhiên lại không làm người uống say mà nhớ mãi.

Trên đây là danh sách các phong tục độc đáo của dân tộc Việt Nam chúng ta. Qua đây, chúng ta mới biết rằng dân tộc chúng ta có rất đa dạng về phong tục và nét đẹp văn hóa. Nếu có cơ hội hãy cố gắng đi để thưởng thức và tìm hiểu về những phong tục độc đáo đó nhé.