Cách phân biệt thật giả đá hổ phách

Hiện nay hổ phách có thể nói là đá có nhiều loại “thập cẩm” trên thị trường nhất. Với một người bình thường sẽ khá khó để phân biệt và tìm được hổ phách chất lượng. Dưới đây là một số cách phân biệt thật giả đá hổ phách.

Phân biệt các loại đá hổ phách

Trước hết cần biết hổ phách trên thị trường gồm những loại nào:

– Hổ phách tự nhiên hoàn toàn, từ nhựa thông cổ đại, không xử lý: Loại này khá khó kiếm, màu sắc đa số không thực sự bắt mắt (Thường có màu nâu đỏ tối, có các đường nứt bên trong do quá trình khô đi tự nhiên của hổ phách). Chỉ một số ít có màu tươi.

– Hổ phách tự nhiên từ nhựa thông cổ đại, đã xử lý: Loại này hay gặp hơn. Thường có màu sắc tươi tắn rất bắt mắt, do đã được xử lý tăng vẻ đẹp, giá trị thương mại cao hơn. Hầu hết hổ phách tự nhiên chế tác trang sức trên thị trường đều thuộc loại này. Xử lý có thể bao gồm nung nhiệt, ép dưới áp suất cao để cải thiện màu sắc, tăng độ trong, ghép các mảnh hổ phách nhỏ thành mảnh liền, loại bỏ khe nứt …

– Hổ phách non (Copal): Copal là tên gọi chung cho các loại nhựa cây nằm trong giai đoạn trung gian giữa nhựa và hổ phách. Copal có tuổi nhỏ hơn Hổ phách cổ đại, thường có màu nhạt hơn hổ phách và phổ biến hơn.

– Hổ phách “nhân tạo”: Là loại hổ phách được chế tác từ nhựa thông hiện tại, với rất nhiều màu sắc khác nhau, thậm chí chứa bên trong rất nhiều loại côn trùng, sinh vật đủ loại. Đây là loại hổ phách phổ biến nhất trên thị trường bởi giá thành rẻ, mẫu mã đẹp, dễ kiếm.

– Hổ phách giả: Có thể là nhựa, mica màu làm giả hổ phách

Nhìn chung thì trừ loại cuối cùng, các loại trên đều là hổ phách, đều có tính chất và tác dụng tương đương. Tuy nhiên điểm khác biệt lớn nhất là giá thành. Hổ phách cổ đại có giá rất đắt so với hổ phách hiện đại. Bởi vậy người tiêu dùng cần nhận biết và phân biệt được các loại hổ phách kể trên để không bị mua hớ sản phẩm quá đắt so với giá trị thật.

Phân biệt thật giả đá hổ phách

– Thử nhiệt: Khi đốt, hổ phách xịn sẽ tỏa ra mùi dễ chịu, hơi ngai ngái đặc trưng. Copal thì có mùi ngọt. Hổ phách hiện tại có mùi thơm. Còn nếu là nhựa thì sẽ có mùi hắc và khói rất khó chịu.

– Tính nứt vỡ khi gặp nhiệt: Khi dí sát 1 cây kim được nung nóng vào hổ phách thật có khả năng làm bề mặt quanh chỗ tiếp xúc bị nứt. Còn nếu là nhựa thì sẽ không để lại vết nứt.

– Độ giòn: Hổ phách xịn khá dai, bẻ cong rồi mới gãy. Hổ phách hiện tại rất giòn, bẻ sẽ gãy ngay. Nhựa dởm thì rất dai, bẻ chỉ cong chứ không gãy.

– Quang phổ IR: Hổ phách xịn có phân khúc quang phổ IR đặc trưng. Tuy nhiên cách này chỉ áp dụng được ở các phòng giám định với máy móc phù hợp.

– Thử tĩnh điện: Khi cọ xát thật mạnh hổ phách trong lòng bàn tay, hổ phách xịn sẽ nóng dần lên và có khả năng tích điện, có thể làm dựng đứng lông tay khi dí sát.

– Thử với dung môi: Hổ phách xịn sẽ không bị dung môi Axeton (dung dịch tẩy sơn móng tay) làm dính ướt. Các loại còn lại đều dính ướt với Axeton.

– Thử tính nổi: Hổ phách xịn sẽ nổi trong dung dịch nước muối bão hòa, các loại còn lại có xu hướng chìm trong nước mặn

– Kiểm tra bao thể: Xác các côn trùng trong lòng hổ phách xịn trông rất tự nhiên, giống như bị cuốn vào trong lòng hổ phách. Còn nếu các loại côn trùng nằm ngay ngắn bên trong lòng khối hổ phách thì chắc chắn đó là loại hổ phách nhân tạo hiện tại, xác côn trùng do con người đưa vào.

– Giá thành: Các loại hổ phách có kích thước lớn mà giá thành lại quá rẻ thì chắc chắn đó không phải hổ phách cổ đại. VD một chiếc vòng hổ phách cổ đại thì không thể có giá chỉ vài trăm ngàn đồng.

Thuật ngữ kiểm định

Copal (phiên âm Việt ngữ gọi là Hổ Phách Non) – là nhựa cây chưa hóa thạch hoàn toàn, phân biệt rõ ràng với Amber (hổ phách), rất dễ bị nhầm lẫn giữa hai tên Copal và Amber, trong thuật ngữ đá quý không có cụm từ gộp “Copal Amber” mà chỉ tồn tại cụm từ Pressed Amber (hổ phách ép hay đúc từ những mảnh vụn hổ phách, dùng để phân biệt với Natural Amber – hổ phách tự nhiên)

Xử lý tăng vẻ đẹp của đá hộ phách

Hổ phách mây có thể được nung nóng trong dầu để trong hơn. Đôi khi nhiệt có thể tạo ra các khe nứt dạng đĩa lý thú gọi là đĩa mặt trời. Nung nóng cũng có thể làm cho màu sậm hơn.

Bảo quản đá hổ phách

Vì bản chất hổ phách là từ nhựa cây, do vậy hổ phách không chịu được nhiệt độ cao. Tuyệt đối tránh để hổ phách tiếp xúc với nguồn nhiệt mạnh như nồi hơi, bếp lò, lửa đèn khò … sẽ làm hổ phách bị nung chảy.

Hổ phách dai và khá nhẹ, vì vậy khó bị vỡ. Tuy nhiên hổ phách rất mềm, do vậy cần tránh cọ xát có thể làm xước đá. Khi không sử dụng nên cất trong hộp riêng để tránh bị xước.

Để làm sạch hổ phách, chỉ cần lau nhẹ nó bằng một miếng vải mềm thấm nước.