Nguồn gốc của thần tiên trong Đạo giáo
Theo Đạo giáo thần thoại của Trung Hoa, người thầy đầu tiên cũng chính là người có pháp lực, đạo hạnh cao nhất trong các thần tiên đó là Hồng quân lão tổ. Hồng quân lão tổ do khí hồng mông hoang sơ sinh ra, từ khi vũ trụ chưa có, chưa có thế giới vật chất cũng như ý thức tinh thần. Hồng quân lão tổ đã dạy ba người học trò ưu tú.
Thái Thượng Lão Quân
Người đầu tiên đó là Lão tử, chính là Tổ sư của đạo giáo. Ông được xem là một vị thần vào bậc lãnh tụ tối cao. Công việc của Lão tử là chưởng quan nhân giáo, đảm đương mọi công việc liên đạo đức, lễ nghĩa, tu luyện, bào chế linh đơn để kéo dài tuổi thọ. Tên hiệu đầy đủ của Lão tử là Thái thanh, – Đạo đức Thiên tôn, Thái thượng Lão quân. Bảo bối của ông là một chiếc vòng kim cương, một lò bào chế có rất nhiều linh đơn và cưỡi một con trâu màu xanh.
Nguyên Thủy Thiên tôn
Học trò thứ hai của Hồng quân lão tổ chính là Nguyên Thủy Thiên tôn. Ông được sinh ra từ khí gốc đầu tiên của vũ trụ, là thái cực khí nguyên gốc trước khi vũ trụ phân chia thành lưỡng nghi âm dương. Nguyên Thủy Thiên tôn là lãnh tụ của Xiển giáo. Xiển giáo có nguyên lý, quy tắc rất nghiêm ngặt. Họ chọn lọc đệ tử rất kỹ lưỡng, phải là người có phẩm chất trong sáng, căn nguyên đạo hạnh thì mới thu nạp và dạy dỗ ở đạo giáo.
Học trò của Nguyên Thủy Thiên Tôn gồm có 13 người tất cả
- Quảng Thành Tử
- Hoàng Long chân nhân
- Thái Ất chân nhân
- Văn Thù Quảng Pháp thiên tôn
- Từ Hàng đạo nhân
- Đạo Hành thiên tôn
- Xích Tinh Tử
- Cù Lưu Tôn
- Linh Bảo đại pháp sư
- Phổ Hiền đạo nhân
- Ngọc Đỉnh chân nhân
- Thanh Hư Đạo Đức chân nhân
- Khương Tử Nha
Trong số 13 đệ tử có một số người sau đó lĩnh hội cả Phật giáo và trở thành bồ tát: Văn Thù bồ tát, Phổ Hiền bồ tát, Cù Lưu Tôn và Từ Hàng đạo nhân (Quan Thế âm bồ tát).
Người học trò thứ 13 không đắc đạo thành tiên mà phong thần, và cai quản sao Thiên Cơ. Vị thần của mưu lược, tính toán, trí tuệ, giúp đỡ và học thức.
Tôn hiệu của ngài là Ngọc Thanh, Thánh Cảnh, Đai La – Nguyên Thủy Thiên tôn. Ông tụ luyện ở cung Ngọc Hư.
Linh Bảo Thiên tôn
Sư đệ của Nguyên Thủy Thiên tôn chính là Thông Thiên giáo chủ. Tôn hiệu của ông là Thượng Thanh Linh Bảo Thiên tôn. Ông được xem là người đứng đầu Triệt giáo. Thông Thiên giáo chủ đã tu đạo ở cung Bích Du
Linh Bảo Thiên tôn luôn coi vạn vật chúng sinh đều bình đẳng như nhau, và bất kể ai cũng có quyền tiếp cận với đạo, nghiên cứu, học tập và tu luyện. Do đó, ngài thu nạp và chấp nhận truyền thụ cho tất cả mọi loài, không phân thiện ác, cũng chẳng lựa hiền ngu. Ông có một số lượng học trò rất đông, hầu hết là các loài vật, cây cối, chim muông, ngọc đá, nhờ hút linh khí âm dương mà tu luyện thành hình người, khi được truyền đạo có thêm phép thuật.
Tuy nhiên chiếm một lượng lớn nhưng về chất thì không có. Nhóm đệ tử của ông cũng không hẳn là mất hết dã tính, rất dễ gây thị phi ồn ào. Thường trong phim hay truyện tiểu thuyết thần tiên gọi bọn chúng là “yêu quái”.
Vì quan điểm về vũ trụ, đạo lý, nhân sinh và cách truyền đạt đạo lý, giáo dục khác nhau nên đã tạo ra mâu thuẫn với Xiển giáo. Cho đến thời kỳ Thượng cổ, khi chính quyền Nhà Ân do Trụ vương lãnh đạo quá thối nát và sụp đổ theo quy luật tự nhiên. Nhận thấy trong tam giới còn thiếu rất nhiều thần linh cai quản. Ba vị Tam thanh giáo chủ đã cùng ngồi họp bàn luận nên bảng phong thần để giáng một số tiên chưa đủ đạo hạnh, pháp lực xuống làm thần cai quản. Thêm vào đó thu nạp các trung thần nghĩa sỹ hi sinh vì cuộc sinh lửa loạn lạc để phong thần. Còn lại những ai phẩm hạnh cực kém thì đầy làm quỷ sứ.
Trong cuộc chiến tranh mà Chu Vũ Vương phát động nhằm lật đổ chính quyền Trụ Vương. Đây được xem là một cuộc cách mạng nhằm xóa bỏ chế độ cũ. Thực của nó cũng là sự sắp đặt của các đấng tối cao có uy lực bao trùm vũ trụ. Là một cuộc đọ sức thi tài của 2 bên Xiển giáo và Triệt giáo. Kết thúc cuộc chiến bằng việc thắng lợi của bên Xiển giáo, Chu Vũ Vương và Khương Tử Nha. Tuy nhiên trong thực tế Triệt giáo cũng đã đóng góp rất nhiều học trò đệ tử cho vũ trụ, ví dụ như Nhị thập bát tú, Thiên binh thiên tướng và rất nhiều các vị thần linh khác.
Tam thanh được xem là ba vị thần tối cao được thời trong Đạo giáo gồm có Thái Thượng Lão Quân, Nguyên Thủy Thiên Tôn, Linh Bảo Thiên Tôn.
Xem những truyền thuyết về các vị thần này có thể thấy được trí tưởng tượng phong phú và rực rỡ màu sắc của người Trung Hoa thời thượng cổ.
Nếu xét về mặt đạo lý, triết học, nhân sinh quan thì đã nói lên một quy luật hết sức phổ biến trong cuộc sống. Chính là hai mặt âm dương, sáng tối, trong đục, các cặp phạm trù, các mặt đối lập, mâu thuẫn. Và cách giải quyết mâu thuẫn, tất cả các vấn đề này luôn luôn đi liền với nhau và không thể tách rời, tạo thành một thể thống nhất. Đó cũng chính là động lực thúc đẩy sự tiến bộ đi lên của cuộc sống, của xã hội.
Nghiên cứu về đạo, không phải để ta mơ những giấc mơ về quá khứ, hay tâm hồn bay đến một chốn bồng lai tiên cảnh của các vị thần tiên trong miêu tả. Mà nó đã giúp con người có được nhân sinh quan thực tiễn, để luôn chấp nhận các mặt đối lập trong cuộc sống và nâng cao kỹ năng giải quyết mâu thuẫn. Từ đó khiến cuộc sống mỗi cá nhân nói riêng và toàn xã hội nói chung đạt tới mức độ phát triển ngày càng cao hơn, văn minh, nhân ái hơn, hướng đến chân, thiện, mỹ.